Κυριακή 26 Μαΐου 2024

Ο Σαιν-Σιμόν και οι ρίζες του κινήματος του Σοσιαλισμού

 

Οι ιδέες του σοσιαλισμού εγκαθιδρύθηκαν την εποχή των αστικών επαναστάσεων. Ο Διαφωτισμός και ο επιστημονικός τρόπος σκέψης γέννησαν έναν τεράστιο προβληματισμό σε σχέση με τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας. Εκείνη την εποχή, υπήρχαν συγκεκριμένα πρόσωπα, που έπαιξαν πρωτοπόρο ρόλο στην γέννηση των σοσιαλιστικών ιδεών.

Στη συνέχεια σχολιάζονται αποσπάσματα από το βιβλίο του Βασίλη Ραφαηλίδη με τίτλο: «Η μεγάλη περιπέτεια του Μαρξισμού», σελ.24-28.

Ποιος ήταν ο Σαιν-Σιμόν

«Την ιστορία του σοσιαλισμού στη θεωρητική του μορφή την εγκαινίαζει ένας ξεπεσμένος κόμης, που ισχυριζόταν πως καταγόταν από τον Καρ-λομάγνο, ο Κλωντ- Ανρί ντε Ρουβρουά, κόμης του Σαιν-Σιμόν (1760-1825), και για συντομία Σαιν-Σιμόν σκέτα.»

Ο Σαιν-Σιμόν φαίνεται να είχε σχέση με την νεοσύστατη αστική τάξης της εποχής του, στην οποία προσπαθούσε να ενσταλάξει τις ιδέες του για έναν ορθολογικό τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας.

«Ο Σαιν-Σιμόν ήταν καλός χριστιανός, αλλά θεωρούσε τους παπάδες υποδεέστερους των επιστημών. Ήταν τέτοια η πίστη αυτού του ανθρώπου στις δυνατότητες της επιστήμης, που συνεχώς συμβούλευε τους φίλους του πολιτικούς και τραπεζίτες να έχουν πάντα κοντά τους επιστήμονες.»



Η επιστήμη στην υπηρεσία της οργάνωσης της αστικής κοινωνίας

Την εποχή του Σαιν-Σιμόν, για πρώτη φορά στην Ιστορία, οι ιδέες των εκμεταλλευομένων τάξεων για την εγκαθίδρυση μιας δίκαιης κοινωνίας, απόκτησαν επιστημονική υπόσταση, που διατυπώθηκε μέσα από την εγκαθίδρυση θεσμών, με στόχο την δημοκρατική έκφραση του λαού. Επίσης, ξεκίνησε η μελέτη της κοινωνίας με επιστημονικό τρόπο, η προσπάθεια διατύπωσης νόμων, που να περιγράφουν την κίνηση της Ιστορίας και την κοινωνική εξέλιξη.

«Οι νόμοι δεν πρέπει να βρίσκονται πάνω απ’ το κεφάλι του λαού, αλλά κάτω απ’ τα πόδια του. Το πρώτο βήμα προς το σοσιαλισμό (τον κοινωνισμό) έχει γίνει με τη μετατόπιση του ενδιαφέροντος από τους νόμους στην κοινωνία Η καινούργια επιστήμη που θα προκύψει απ’ αυτή τη μετατόπιση θα ονομαστεί κανωνωλογία»

Ο Σαιν-Σιμόν πίστευε ότι η κοινωνία μπορεί να οργανωθεί ορθολογικά, όπως ένα εργοστάσιο, το οποίο θα λειτουργεί χωρίς να υπάρχει επιβολή στους ανθρώπους και θα διασφαλίζεται κοινωνικά μια δίκαιη κατανομή του παραγόμενου προϊόντος, αξιοποιώντας τις νέες δυνατότητες της επιστήμης.

«Ο Σαιν-Σιμόν πιστεύει πως η εκβιομηχάνιση, που τότε έσκαζε μύτη,κάποτε θα λύσει όλα τα κοινωνικά προβλήματα Άλλωστε, ο κόμης έβλεπε ολόκληρη την κοινωνία σαν ένα τεράστιο εργοστάσιο. Πιστεύει, μ’ άλλα λόγια, στη «διοίκηση των πραγμάτων», όπως έλεγε, στην οικονομική διαχείριση, όπως θα λέγαμε εμείς, και όχι στη «διοίκηση των ανθρώπων », την αυταρχικότητα και το ζόρισμα των εργαζόμενων. Επί του προκειμένσυ είναι καταφάνερη άλλη μια μετακίνηση του σαιναμονισμού προς τη μεριά εκείνου που αργότερα θα ονομαστεί σοσιαλισμός.»

Ο σαινσιμονισμός και η πρώτη ταξική ανάλυση της κοινωνίας

Οι σαινσιμονιστές ήταν οι πρώτοι που επιχείρησαν την ταξική ανάλυση της κοινωνίας και την αντιπαλότητα ανάμεσα σε εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους. Στην εποχή τους η διάρθρωση της καπιταλιστικής κοινωνίας, βρισκόταν σε πρωταρχικά στάδια και η ταξική πάλη ξεκινούσε με νέα δεδομένα. Οι σαινσιμονιστές δεν θεωρούσαν τα ταξικά συμφέροντα των αντίπαλων τάξεων ασυμβίβαστα και αναζητούσαν τρόπους συνεννόησης ανάμεσα στις τάξεις.

«Ο σαινσιμονισμός, η πρώτη μορφή θεωρητικά επεξεργασμένου σοσιαλισμού, θα γίνει Σχολή με χιλιάδες οπαδούς στη Γαλλία κυρίως αλλά και σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Είναι αυτή η Σχολή που θα δημιουργήσει τους διαζευκτικούς όρους «εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενοι», «εργαζόμενοι και αργόσχολοι». Οι σαινσιμονιστές ξέρουν πως η κοινωνία είναι ταξικά διαρθρωμένη, αλλά πιστεύουν στη συνεργασία και όχι την πάλη των τάξεων. Με σύγχρονους όρους θα μπορούσαμε ίσως να τους χαρακτηρίσουμε σοσιαλδημοκράτες.»


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ο προοδευτικός ρόλος της αστικής τάξης κατά την κατάργηση της Μοναρχίας

  Αρχικά, κ εντρικά χαρακτηριστικά της της φιλελεύθερης δημοκρατίας, όπως διαμορφώθηκε στη Δύση κατά τον Διαφωτισμό, είναι η συμμετοχή των π...